Có những mẹo chữa tắc tia sữa nào hiệu quả nhanh và an toàn cho mẹ sau sinh là câu hỏi mà rất nhiều mẹ quan tâm bởi vì tắc tia sữa là một trong những vấn đề nan giải nhất sau sinh. Dưới đây là kiến thức cần thiết và mẹo thông tắc tia sữa hiệu quả nhanh và an toàn.
Tắc ống dẫn sữa là gì?
Khi mẹ đang cho con bú, sữa chảy qua vú theo một hệ thống ống dẫn giống như ống dẫn sữa. Nếu một ống dẫn bị tắc hoặc sữa gặp khó khăn khi chảy qua, một cục tắc có thể hình thành, được gọi là một ống dẫn bị tắc hoặc bị bịt kín. Kết quả là một khối u nhỏ trong vú có thể trông hơi đỏ và có thể cảm thấy đau hoặc mềm khi mẹ chạm vào nó.
Nguyên nhân nào gây ra tắc tia sữa?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc tia sữa. Dưới đây là một vài nguyên nhân chính.
Mẹ quá nhiều sữa
Trường hợp mẹ quá nhiều sữa bé bú không hết và mẹ không vắt hoặc dùng máy hút kiệt sữa sẽ khiến cho lượng sữa dư thừa tồn đọng trong ống dẫn sữa. Sữa tồn vẫn tồn đó, sữa mới lại không ngừng được sản xuất ra khiến cho tình trạng thừa sữa và tồn sữa càng thêm trầm trọng. Sữa không được thoát ra ngoài sẽ dẫn đến vón cục, gây tắc tia sữa. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng tắc tia sữa sau sinh mà rất nhiều sản phụ gặp phái.
Mới sinh
Vài ngày sau sinh, sữa bắt đầu được sản xuất nhiều nhưng lại chưa thể chảy ra hoặc do bé chưa ngậm đúng khớp ngậm khiến sữa không chảy được ra hết dẫn đến ứ đọng gây tắc tia sữa. Hầu hết sản phụ sau sinh ai cũng từng bị tắc tia sữa nổi cục trong những ngày đầu sau sinh. Nhiều mẹ còn bị sốt nhẹ. Hiện tượng này không quá đáng lo. Mẹ chỉ cần cho bé bú và vắt sữa là sẽ khỏi.
Con chưa ngậm đúng khớp ngậm
Em bé luôn được mẹ cho bú nhưng con chưa biết ngậm đúng khớp ngậm khiến sữa không được đẩy hết ra ngoài. Mặc dù con vẫn ngậm vẫn mút nhưng lại không bú được hết sữa mà mẹ sản xuất ra. Lượng sữa thừa sẽ ứ đọng lại và dần dần gây tắc tia sữa.
Bé không bú thường xuyên
Sữa liên tục được sản xuất bên trong bầu ngực mẹ. Tuy nhiên, nếu bé không bú thường xuyên, mẹ lại không hút sữa sẽ dễ dẫn đến tắc tia sẽ. Thông thường, lúc mới sinh mẹ nên cho con bú sau 2 – 3 giờ mỗi cữ. Nếu khoảng cách giữa các cữ quá lâu, trên 5 tiếng thì rất dễ gây tắc tia sữa.
Nhiễm khuẩn
Một nguyên nhân khác gây tắc tia sữa là do nhiễm khuẩn. Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể qua đường máu hoặc do mẹ vệ sinh núm vú không sạch sẽ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào. Khi bị nhiễm khuẩn, ống dẫn sữa sẽ bị viêm, chít hẹp lại khiến cho sữa không chảy ra ngoài được. Lâu dần sữa tích tụ gây tắc tia.
Stress, căng thẳng
Có thể bạn không biết nhưng tâm trạng ảnh hưởng lớn đến việc sản xuất sữa. Nếu mẹ luôn trong trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, thường xuyên lo lắng thì sẽ nhiều vấn đề về sữa như: ít sữa, tắc tia sữa…
Ngực chịu áp lực
Bầu ngực của mẹ đang không ngừng sản xuất sữa nên sẽ trở nên căng tức hơn. Nếu mẹ mặc áo ngực quá chật, mặc quần áo bó có thể khiến ngực chịu sức ép, các ống dẫn sữa cũng chịu tác động. Khi ống dẫn sữa bị chèn ép rất dễ gây tắc tia sữa do dòng sữa không được lưu thông thuận lợi. Ngoài ra, thường xuyên nằm sấp cũng có thể gây ra tình trạng này.
Các triệu chứng của tắc tia sữa
Dù bạn đang ở giai đoạn đầu cho con bú sữa mẹ hoặc đã cho con bú một thời gian, tình trạng tia sữa bị tắc nghẽn có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Bạn có thể chú ý đến một số khu vực của vú có hiện tượng cứng và khó chịu. Ngoài ra, tắc tia sữa còn có triệu chứng như:
+ Đau, tức ngực nhẹ
+ Các nốt sần nhỏ nổi trên ngực
+ Ngực sưng đỏ
+ Một số khu vực ở ngực có cảm giác ấm nóng bất thường khi chạm vào.
Phân biệt tắc ống dẫn sữa và viêm vú
Các ống dẫn bị tắc mà không được điều trị có thể biến chứng thành viêm vú, một bệnh nhiễm trùng gây đau đớn. Viêm vú cần được điều trị y tế, vì vậy, điều quan trọng là phải biết mẹ có thể đang đối phó với vấn đề nào. May mắn thay, nó thường khá dễ dàng để nhận ra sự khác biệt.
Mẹ có thể bị tắc ống dẫn khi:
+ Mẹ không đau hoặc cơn đau chỉ giới hạn ở khu vực xung quanh khối u
+ Khu vực xung quanh cục u có thể đỏ, nhưng toàn bộ vú không đỏ
+ Ngoài khối u, mẹ thường cảm thấy ổn
Mẹ có thể bị viêm vú nếu:
+ Toàn bộ vú mềm, đau, sưng hoặc đỏ
+ Viêm vú cũng gây ra các triệu chứng giống như cúm bao gồm sốt hơn 38,5 độ C, đau nhức và mệt mỏi
Mẹ cần phải được trợ giúp y tế ngay lập tức nếu mẹ nghi ngờ mình bị viêm vú, vì bệnh nhiễm trùng thường cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Cách chữa tắc tia sữa tại nhà
Tắc tia sữa làm thế nào? Khi bị tắc tia sữa, việc đầu tiên mà đa số các mẹ thường làm là tạm dừng cho con bú để ngăn chặn cơn đau. Tuy nhiên, điều này lại sai hoàn toàn. Cách chữa tắc tia sữa hiệu quả là hãy duy trì việc cho bé bú sữa mẹ. Cho trẻ bú mẹ thường xuyên sẽ giúp tình trạng này giảm đi rất nhiều hoặc bạn cũng có thể sử dụng máy hút sữa nhằm thông tia sữa bị tắc.
Bạn đang cho con bú nhưng bắt đầu thấy căng tức, không thoải mái ở vùng ngực, hãy nhẹ nhàng massage bầu vú trong khi con đang bú hoặc đang hút sữa bằng máy. Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến khích bạn nên nghỉ ngơi thật nhiều, bổ sung thêm nước để sữa tiết ra đều đặn hơn.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể áp dụng một số biện pháp sau đây để giải đáp băn khoăn khi tắc tia sữa làm thế nào:
+ Cho bé bú bên ngực bị đau trước: Nếu bầu vú không quá đau đớn, bạn nên cho con bú ở ngực bị tắc tia sữa trước bởi lúc này con sẽ bú bằng lực mạnh nhất để hút sữa mẹ, nhờ đó giúp khai thông các tia sữa bị tắc.
+ Chườm ấm quanh bầu ngực có thể giúp sữa chảy đều đặn hơn.
+ Thay đổi tư thế cho con bú: Nếu thường xuyên bế con khi cho bé bú, bạn có thể chuyển sang tư thế ôm banh hoặc nằm xuống. Điều này sẽ giúp sữa trong các tia được hút hết ra ngoài.
+ Xoa bóp: Các chuyên gia khuyên bạn nên xoa bóp vùng ngực đau thường xuyên và đều đặn. Hãy bắt đầu từ bầu vú hướng dần vào trong núm vú. Áp dụng biện pháp chườm ấm trước khi cho con bú có thể giúp khai thông các tia sữa, hỗ trợ giảm đau và sưng.
+ Chế độ dinh dưỡng: Hãy uống thật nhiều nước, đồng thời bổ sung những loại thức ăn có khả năng tăng cường sức đề kháng.
+ Nghỉ ngơi: Tuy bạn khó có thể nghỉ ngơi khi phải chăm sóc con cả ngày nhưng điều này lại rất quan trọng. Khi bé ngủ, bạn hãy cố gắng chợp mắt cùng con. Ngoài ra, để tiết kiệm sức lực, bạn có thể để những đồ đạc thường xuyên sử dụng ở gần mình, chẳng hạn như tã lót, đồ chơi, bình sữa… Nếu có thể hãy nhờ người thân trông con hộ để được nghỉ ngơi.
Biện pháp ngăn ngừa dành cho mẹ
Để ngăn ngừa tình trạng tia sữa bị tắc nghẽn, bạn có thể làm theo những gợi ý dưới đây:
+ Cho con bú thường xuyên hoặc sử dụng máy hút để hút hết sữa ra ngoài, không để sữa còn sót lại trong bầu vú sau mỗi cữ bé bú
+ Sử dụng áo ngực hoặc quần áo rộng rãi, thoải mái
+ Uống thật nhiều nước
+ Nghỉ ngơi đầy đủ, nếu được hãy áp dụng một số bài tập thiền hoặc luyện tập thể thao
+ Cố gắng giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan nhất.